Dậy thì sớm là khi cơ thể của trẻ bắt đầu thay đổi thành cơ thể của người lớn (dậy thì) quá sớm. Khi tuổi dậy thì bắt đầu trước 8 tuổi ở trẻ gái và trước 9 tuổi ở trẻ trai được coi là dậy thì sớm.

Tuổi dậy thì bao gồm sự phát triển nhanh chóng của xương và cơ, những thay đổi về hình dạng và kích thước cơ thể, và phát triển khả năng sinh sản của cơ thể.

Dậy thì sớm là gì?

Dậy thì sớm là khi cơ thể của trẻ bắt đầu trải qua quá trình thay đổi thành cơ thể người lớn quá sớm. Tuổi dậy thì bắt đầu trung bình ở trẻ em gái từ 8 đến 13 tuổi và trẻ em trai từ 9 đến 14 tuổi.

Các bác sĩ chẩn đoán tình trạng khi dậy thì sớm bắt đầu và tiếp tục thông qua các đợt tăng trưởng và trưởng thành xương. Nó ảnh hưởng đến khoảng 1 trong số 5.000 trẻ em.

Nguyên nhân của vấn đề dậy thì sớm là do đâu?

Nguyên nhân của dậy thì sớm thường không được tìm thấy. Thường là hiếm hoi nhưng một số tình trạng nhất định, chẳng hạn như nhiễm trùng, rối loạn hormone, khối u, bất thường não hoặc chấn thương, có thể gây dậy thì sớm. Điều trị dậy thì sớm thường bao gồm thuốc để trì hoãn sự phát triển thêm.

Để hiểu nguyên nhân gây dậy thì sớm ở một số trẻ, sẽ rất hữu ích nếu bạn biết nguyên nhân bắt đầu dậy thì. Bộ não bắt đầu quá trình sản xuất một loại hormone được gọi là hormone giải phóng gonadotropin (GnRH).

Khi hormone này đến tuyến yên - một tuyến hình hạt đậu nhỏ ở đáy não - sẽ dẫn đến việc sản xuất nhiều hormone hơn trong buồng trứng đối với nữ (estrogen) và tinh hoàn đối với nam (testosterone).

Estrogen tham gia vào quá trình sinh trưởng và phát triển các đặc điểm sinh dục nữ. Testosterone chịu trách nhiệm cho sự tăng trưởng và phát triển các đặc điểm sinh dục nam.

Tại sao quá trình này bắt đầu sớm ở một số trẻ phụ thuộc vào việc chúng dậy thì sớm trung tâm hay dậy thì sớm ngoại vi.

Dậy thì sớm trung ương

Nguyên nhân của loại dậy thì sớm thường không thể xác định được. Ở trẻ dậy thì sớm trung ương, quá trình dậy thì bắt đầu quá sớm. Mô hình và thời gian của các bước trong quy trình là bình thường. Đối với phần lớn trẻ em bị tình trạng này, không có vấn đề y tế cơ bản và không có lí do xác định cho việc dậy thì sớm.

Trong một số trường hợp hiếm hoi, dậy thì sớm trung ương có thể do:

• - Một khối u trong não hoặc tủy sống (hệ thống thần kinh trung ương)
• - Một khiếm khuyết trong não khi sinh ra, chẳng hạn như tích tụ chất lỏng dư thừa (não úng thủy) hoặc một khối u không phải ung thư (hamartoma)
• - Bức xạ hoặc tổn thương đến não hoặc tủy sống
• - Hội chứng McCune-Albright - một căn bệnh di truyền hiếm gặp ảnh hưởng đến xương, màu da và gây ra các vấn đề về nội tiết tố
• - Tăng sản thượng thận bẩm sinh - một nhóm các rối loạn di truyền liên quan đến việc sản xuất hormone bất thường của tuyến thượng thận

Suy giáp - tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ hormone

Dậy thì sớm ngoại vi

Estrogen hoặc testosterone trong cơ thể của con gây ra loại dậy thì sớm này. Dậy thì sớm ở ngoại vi ít phổ biến hơn xảy ra mà không có sự tham gia của hormone trong não (GnRH) thường kích hoạt hiện tượng bắt đầu dậy thì. Thay vào đó, nguyên nhân là giải phóng estrogen hoặc testosterone vào cơ thể do các vấn đề với buồng trứng, tinh hoàn, tuyến thượng thận hoặc tuyến yên.

Ở cả trẻ em gái và trẻ em trai, những điều sau đây có thể dẫn đến dậy thì sớm ngoại vi (ngoại biên):

• - Một khối u trong tuyến thượng thận hoặc trong tuyến yên tiết ra estrogen hoặc testosterone
• - Hội chứng McCune-Albright, một chứng rối loạn di truyền hiếm gặp ảnh hưởng đến màu da, xương và gây ra các vấn đề về nội tiết tố
• - Tiếp xúc với các nguồn estrogen hoặc testosterone bên ngoài, chẳng hạn như kem hoặc thuốc mỡ
• - Ở trẻ em gái, dậy thì sớm ngoại vi cũng có thể liên quan đến: U nang buồng trứng, khối u buồng trứng.
• - Ở trẻ em trai, dậy thì sớm ngoại vi cũng có thể do: Một khối u trong các tế bào tạo ra tinh trùng (tế bào mầm) hoặc trong các tế bào tạo ra testosterone (tế bào Leydig). Một chứng rối loạn hiếm gặp.

Các triệu chứng của dậy thì sớm là gì?

• - Các dấu hiệu và triệu chứng dậy thì sớm bao gồm sự phát triển của những yếu tố sau đây trước 8 tuổi ở trẻ em gái và trước 9 tuổi ở trẻ em trai.
• - Sự phát triển của vú và chu kì kinh nguyệt đầu tiên ở trẻ em gái
• - Tinh hoàn và dương vật to ra, râu và giọng nói trầm hơn ở các bé trai
• - Lông mu hoặc lông dưới cánh tay
• - Phát triển nhanh (lớn nhanh)
• - Mọc mụn

Mùi cơ thể người lớn

Khi nào nên đưa con đi khám hoặc đến gặp bác sĩ?

Đưa con đi khám và đên gặp bác sĩ để được đánh giá nếu con bạn có bất kì dấu hiệu hoặc triệu chứng nào của dậy thì sớm.

Các yếu tố rủi ro của dậy thì sớm là gì?

Các yếu tố làm tăng nguy cơ dậy thì sớm của trẻ bao gồm:

• - Giới tính nữ: Trẻ em gái có nhiều khả năng phát triển dậy thì sớm hơn.
• - Bị béo phì. Trẻ em bị thừa cân đáng kể có nguy cơ phát triển dậy thì sớm hơn.
• - Đang tiếp xúc với hormone sinh dục. Tiếp xúc với kem hoặc thuốc mỡ chứa estrogen hoặc testosterone, hoặc các chất khác có chứa các hormone này (chẳng hạn như thuốc của người lớn hoặc thực phẩm chức năng), có thể làm tăng nguy cơ phát triển dậy thì sớm của con bạn.
• - Các điều kiện y tế khác. Dậy thì sớm có thể là biến chứng của hội chứng McCune-Albright hoặc tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh - tình trạng liên quan đến việc sản xuất bất thường các nội tiết tố nam (nội tiết tố nam). Trong một số trường hợp hiếm hoi, dậy thì sớm cũng có thể liên quan đến suy giáp.
• - Đã được xạ trị hệ thần kinh trung ương. Điều trị bức xạ cho các khối u, bệnh bạch cầu hoặc các tình trạng khác có thể làm tăng nguy cơ dậy thì sớm.
• - Các biến chứng của dậy thì sớm là gì?
• - Các biến chứng có thể xảy ra của dậy thì sớm bao gồm:
• - Chiều cao thấp. Trẻ dậy thì sớm lúc đầu có thể phát triển nhanh và cao so với các bạn cùng lứa tuổi. Tuy nhiên, vì xương của chúng trưởng thành nhanh hơn bình thường, chúng thường ngừng phát triển sớm hơn bình thường. Điều này có thể khiến chúng thấp hơn mức trung bình khi trưởng thành. Điều trị dậy thì sớm, đặc biệt là khi nó xảy ra ở trẻ rất nhỏ, có thể giúp trẻ phát triển chiều cao hơn so với khi không điều trị.
• - Các vấn đề về hành vi. Một số nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa dậy thì sớm và các vấn đề về hành vi. Nhưng các chuyên gia khác cho rằng bằng chứng này còn yếu.
• - Căng thẳng. Ngay cả khi nó xảy ra với những đứa trẻ trung bình 12 tuổi, thì tuổi dậy thì có thể là một thời điểm khó hiểu. Điều đó có thể trở nên căng thẳng hơn đối với trẻ dậy thì sớm. Họ có thể cảm thấy khó xử khi trông khác với các bạn cùng lứa tuổi. Kinh nguyệt sớm có thể gây lo lắng cho các bé gái từ 9 tuổi trở xuống hoặc chậm phát triển. Cha mẹ có thể giúp đỡ bằng cách dạy con họ những thay đổi mà chúng nên mong đợi.
• - Các rủi ro khác. Một số nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa dậy thì sớm ở trẻ em gái và nguy cơ ung thư vú tăng nhẹ sau này trong cuộc đời. Nhưng bằng chứng không rõ ràng. Cần nghiên cứu thêm để chắc chắn.

Phòng ngừa dậy thì sớm như thế nào?

Không thể tránh khỏi một số yếu tố nguy cơ của dậy thì sớm, chẳng hạn như giới tính và chủng tộc. Tuy nhiên, có những điều bạn có thể làm để giảm cơ hội phát triển dậy thì sớm của con bạn, bao gồm:

Giúp con tránh xa các nguồn estrogen và testosterone bên ngoài - chẳng hạn như thuốc kê đơn cho người lớn trong nhà hoặc thực phẩm chức năng có chứa estrogen hoặc testosterone. Khuyến khích con duy trì cân nặng hợp lí.

Lời khuyên cho cha mẹ

Là cha mẹ, thật dễ dàng lo lắng về trẻ dậy thì sớm. Không nghi ngờ gì rằng bạn nên xem xét bất cứ dấu hiệu nào một cách nghiêm túc. Nếu con bạn có dấu hiệu dậy thì sớm, bác sĩ có thể đề nghị chúng đi khám bởi bác sĩ nội tiết nhi khoa. Nhưng điều đó không có nghĩa là trẻ em và cha mẹ nên coi dậy thì sớm như một chẩn đoán y tế đáng sợ.

Dưới đây là một số điều khác cần nhớ:

Các triệu chứng có thể giống như dậy thì sớm thường không liên quan và tự rõ ràng. Khi bác sĩ và cha mẹ quyết định điều trị là cần thiết, nó thường có hiệu quả. Hầu hết trẻ có dấu hiệu dậy thì sớm đều tốt về mặt y tế, tâm lí và xã hội.

----------------------------

Đọc thêm: Mẹ 9x thành công với cách kích sữa lạ

Tuyệt chiêu để sữa mẹ đặc mát – bé tăng cân

Cho con bú sau 6 tháng: Lợi ích là gì?

Tư vấn trực tiếp: Facebook hoặc Hotline: 094 1800 797