Các vấn đề cần biết về bệnh động mạch vành (CAD)

Bệnh động mạch vành (CAD) gây ra suy giảm lưu lượng máu trong các động mạch cung cấp máu cho tim. Còn được gọi là bệnh tim mạch vành (CHD), CAD là dạng bệnh tim phổ biến.

Một cơn đau tim có thể đến từ CAD không kiểm soát được.

Nguyên nhân của bệnh mạch vành là do đâu?

Nguyên nhân phổ biến nhất của CAD là tổn thương mạch máu với sự tích tụ mảng bám cholesterol trong động mạch, được gọi là xơ vữa động mạch. Lưu lượng máu giảm xảy ra khi một hoặc nhiều động mạch này bị tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn.

Bốn động mạch vành chính nằm trên bề mặt của tim:

- Động mạch vành phải
- Động mạch vành trái
- Động mạch chu vi trái
- Động mạch xuống trước bên trái

Những động mạch này mang oxy và máu giàu chất dinh dưỡng đến tim của bạn. Tim là một cơ có nhiệm vụ bơm máu đi khắp cơ thể. Theo chuyên gia, một trái tim khỏe mạnh di chuyển khoảng 3.000 gallon máu qua cơ thể bạn mỗi ngày.

Giống như bất kì cơ quan hoặc bộ phận nào khác, tim của bạn phải nhận được nguồn cung cấp máu đầy đủ và đáng tin cậy để thực hiện công việc của nó. Lưu lượng máu đến tim giảm có thể gây ra các triệu chứng của CAD.

Các nguyên nhân hiếm gặp khác gây tổn thương hoặc tắc nghẽn động mạch vành cũng hạn chế lưu lượng máu đến tim.

Các triệu chứng của CAD

Khi tim không nhận đủ máu động mạch, bạn có thể gặp nhiều triệu chứng khác nhau. Đau thắt ngực (khó chịu ở ngực) là triệu chứng phổ biến nhất của CAD. Một số người mô tả sự khó chịu này là: đau ngực, nặng nề, sự co thắt, cảm giác nóng, bị ép chặt,...

Những triệu chứng này cũng có thể bị nhầm với chứng ợ nóng hoặc khó tiêu.

Các triệu chứng khác của CAD bao gồm: đau ở cánh tay hoặc vai; hụt hơi; đổ mồ hôi; chóng mặt, ...

Bạn có thể gặp nhiều triệu chứng hơn khi lưu lượng máu bị hạn chế hơn. Nếu tắc nghẽn cắt đứt dòng máu hoàn toàn hoặc gần như hoàn toàn, cơ tim sẽ bắt đầu chết nếu không được phục hồi. Đây là một cơn đau tim.

Đừng bỏ qua bất cứ triệu chứng nào trong số những triệu chứng này, đặc biệt nếu chúng diễn ra dữ dội hoặc kéo dài hơn năm phút. Điều trị y tế ngay lập tức là cần thiết.

Các triệu chứng của CAD đối với phụ nữ

Phụ nữ cũng có thể gặp các triệu chứng trên, nhưng họ cũng có nhiều khả năng bị: buồn nôn; nôn mửa; đau lưng; đau hàm; thở gấp mà không cảm thấy đau ngực,...

Nam giới có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn phụ nữ tiền mãn kinh. Phụ nữ sau mãn kinh 70 tuổi có nguy cơ mắc bệnh như nam giới.

Do lưu lượng máu giảm, tim của bạn cũng có thể: trở nên yếu đuối; phát triển nhịp tim bất thường (loạn nhịp tim) hoặc tốc độ; không bơm được nhiều máu như cơ thể bạn cần.

Bác sĩ sẽ phát hiện những bất thường về tim này trong quá trình chẩn đoán.

Các yếu tố rủi ro đối với CAD

Hiểu các yếu tố nguy cơ của CAD có thể giúp bạn lập kế hoạch để ngăn ngừa hoặc giảm khả năng phát triển bệnh.

Các yếu tố rủi ro bao gồm: huyết áp cao; mức cholesterol trong máu cao; hút thuốc lá; kháng insulin / tăng đường huyết / đái tháo đường; béo phì; không hoạt động; thói quen ăn uống không lành mạnh; khó thở khi ngủ; căng thẳng cảm xúc; uống quá nhiều rượu; tiền sử tiền sản giật khi mang thai, ...

Nguy cơ đối với CAD cũng tăng lên theo độ tuổi. Chỉ dựa vào tuổi tác là một yếu tố nguy cơ, nam giới có nguy cơ mắc bệnh cao hơn bắt đầu từ 45 tuổi và phụ nữ có nguy cơ cao hơn bắt đầu từ 55 tuổi. Nguy cơ mắc bệnh mạch vành cũng cao hơn nếu bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh.

Chẩn đoán CAD như thế nào?

Chẩn đoán CAD yêu cầu xem xét lịch sử y tế của người bệnh, khám sức khỏe và các xét nghiệm y tế khác. Các bài kiểm tra này bao gồm:

- Điện tâm đồ: Xét nghiệm này theo dõi các tín hiệu điện đi qua tim của bạn. Nó có thể giúp bác sĩ xác định liệu bạn có bị đau tim hay không.
- Siêu âm tim: Xét nghiệm hình ảnh này sử dụng sóng siêu âm để tạo ra hình ảnh trái tim của bạn. Kết quả của bài kiểm tra này cho biết liệu một số thứ trong trái tim bạn có đang hoạt động bình thường hay không.
- Kiểm tra mức độ căng thẳng: Bài kiểm tra cụ thể này đo mức độ căng thẳng lên tim của bạn trong khi hoạt động thể chất và khi nghỉ ngơi. Thử nghiệm theo dõi hoạt động điện của tim khi bạn đi bộ trên máy chạy bộ hoặc đạp xe cố định. Hình ảnh hạt nhân cũng có thể được thực hiện cho một phần của thử nghiệm này. Đối với những người không thể tập thể dục, có thể sử dụng một số loại thuốc thay thế để kiểm tra mức độ căng thẳng.
- Thông tim (thông tim trái): Trong thủ thuật này, bác sĩ sẽ tiêm một loại thuốc nhuộm đặc biệt vào động mạch vành của bạn thông qua một ống thông được đưa qua động mạch ở bẹn hoặc cẳng tay của bệnh nhân. Thuốc nhuộm giúp tăng cường hình ảnh chụp X quang của động mạch vành để xác định bất kì tắc nghẽn nào.
- Chụp CT tim: Bác sĩ có thể sử dụng xét nghiệm hình ảnh này để kiểm tra cặn canxi trong động mạch.

Điều trị cho CAD ra sao?

Điều quan trọng là giảm hoặc kiểm soát các yếu tố nguy cơ của bạn và tìm cách điều trị để giảm nguy cơ bị đau tim hoặc đột quỵ, nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh CAD.

Việc điều trị cũng phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe hiện tại, các yếu tố nguy cơ và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Ví dụ, bác sĩ có thể kê đơn liệu pháp dùng thuốc để điều trị cholesterol cao hoặc huyết áp cao, hoặc bạn có thể nhận thuốc để kiểm soát lượng đường trong máu nếu bạn bị tiểu đường.

Thay đổi lối sống cũng có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ. Ví dụ: bỏ thuốc lá; giảm hoặc ngừng uống rượu; tập luyện đêu đặn; giảm cân đến mức lành mạnh; ăn một chế độ ăn uống lành mạnh (ít chất béo bão hòa, natri và đường bổ sung)

Nếu tình trạng của bạn không cải thiện khi thay đổi lối sống và dùng thuốc, bác sĩ có thể đề nghị một thủ thuật để tăng lưu lượng máu đến tim. Các thủ tục này có thể là:

- Nong mạch bằng bóng: để mở rộng các động mạch bị tắc nghẽn và làm giảm sự tích tụ mảng bám, thường được thực hiện với việc đặt một stent để giúp giữ cho lòng mạch mở sau thủ thuật
- Phẫu thuật ghép nối động mạch vành : để khôi phục lưu lượng máu đến tim trong phẫu thuật mở ngực
- Tăng cường chống co giật bên ngoài: để kích thích sự hình thành các mạch máu nhỏ mới để vượt qua các động mạch bị tắc một cách tự nhiên trong một quy trình không xâm lấn

Triển vọng của người mắc bệnh CAD là gì?

Cái nhìn của mọi người về CAD là khác nhau. Bạn có cơ hội tốt hơn để ngăn ngừa tổn thương rộng rãi cho tim nếu bạn có thể bắt đầu điều trị hoặc thay đổi lối sống sớm hơn.

Điều quan trọng là phải làm theo hướng dẫn của bác sĩ. Uống thuốc theo chỉ dẫn và thực hiện các thay đổi lối sống được khuyến nghị. Nếu bạn có nguy cơ mắc CAD cao hơn, bạn có thể giúp ngăn ngừa bệnh bằng cách giảm các yếu tố nguy cơ của mình.

---------